Lees hierover meer op de website van Buildwise: Renoveren, Circulaire economie, Milieuvriendelijk bouwen, Klimaatrobuust bouwen, Duurzaam watergebruik

Duurzaamheid en de Green Deal: van klimaat-mitigatie tot klimaat-adaptatie en circulair bouwen

Het belang van duurzaamheid voor economische groei

Duurzaamheid speelt een cruciale rol in de economische groei door het bevorderen van investeringen in energie-efficiënte en klimaatbestendige gebouwen en infrastructuur. Deze investeringen verlengen de levensduur en verminderen de emissies tijdens het gebruik ervan. Dit resulteert in aanzienlijke terugverdieneffecten tijdens de gebruiksfase en maakt duurzame projecten ook waardevaster.

Energietransitie in de bouw

De energietransitie in de bouwsector is essentieel voor het behalen van de klimaatdoelstellingen. De reductie van de CO₂-uitstoot (klimaat-mitigatie) wordt gerealiseerd door in te zetten op nieuwbouw zonder CO₂-emissie vanaf 2030 en een diepgaande renovatie van het gebouwenpark tot bijna-energie-neutraal.

De verdere implementatie van warmtepompen in gebouwen, zowel voor nieuwbouw als renovatie, kadert daar bijvoorbeeld in. Het Coock+-project RECOVER is een initiatief gericht op het ondersteunen van installateurs en energiedeskundigen in die transitie naar CO₂-arme verwarmingssystemen binnen de renovatiesector. Eenzelfde aanpak wordt opgenomen om de installateurs te ondersteunen in het aanbieden van oplossingen met energieflexibiliteit via slimme sturingen, via de projecten Coock STEEV en COOCK+ Ostutech). Buildwise blijft ook werken op geothermie en de ontwikkeling van collectieve warmtenetwerken, die bestaande gebouwen verbinden met koolstofarme warmtebronnen. Tot slot wordt ook gekeken naar hoe de aannemer zijn rechtstreekse CO₂-impact kan reduceren tijdens de looptijd van de werfactiviteiten.

Klimaatadaptatie in de bouw

De klimaatverandering is aan de gang en er is geen ontkomen aan. De gevolgen laten zich al voelen via de extreme weersomstandigheden die zich op een steeds versnellend ritme voordoen. Klimaatadaptatie in de bouwsector is noodzakelijk om de bebouwde omgeving beter te wapenen tegen de gevolgen van klimaatverandering, denk bv. aan hitte en droogte, overstromingen en wateroverlast.

Klimaatadaptieve gebouwen en een klimaatbestendige omgeving vragen aanzienlijke investeringen, bij nieuwbouw en bij renovatie, maar genereren terugverdieneffecten omdat ze bijdragen tot de waardevastheid van eigendommen. Toch staat de maatschappij hier voor een belangrijke langetermijnuitdaging. Tegen 2050 moet het patrimonium klimaatneutraal en klimaatbestendig zijn.

Buildwise en Embuild Vlaanderen dragen met diverse projectinitiatieven hier toe bij. Ze stellen de aannemer in staat om correcte beslissingen te nemen op project- en gebouwniveau. De projecten Waterbewust bouwen en Grondwaterbeheersing zijn pijlers voor het Blauw-Groene peil. Ook voor de uitdagingen inzake wateroverlast en hitte- en zomercomfort, inzonderheid in stedelijke omgeving, worden stappen vooruit gezet. Buildwise beschikt bv. over een unieke proefpost om de overstromingsresilientie van bouwoplossingen te beoordelen en verbeteren.

Circulair bouwen

Als sluitstuk – of integrator – is circulair bouwen essentieel voor een duurzame bouwsector en het tegengaan van de toenemende schaarste aan materialen. Door in te zetten op hoogwaardig hergebruik van bouwmaterialen en veranderingsgericht bouwen, kunnen we de materialenvoetafdruk aanzienlijk verkleinen. De Vlaamse bouwsector recycleert al meer dan 90% van het bouw- en sloopafval, maar slechts 8% hiervan wordt ingezet voor hoogwaardige toepassingen. Het Vlaams Betonakkoord en het Living Lab Circulair Beton willen het hoogwaardige gebruik en het sluiten van de kringloop stimuleren door te werken op circulair en groen beton. Het living lab Circulaire sloopteams ambieert dan weer om het aandeel “urban mining” verder te optimaliseren. Tenslotte wordt er ook gekeken naar hoe de aannemer zelf zijn eigen impact kan verbeteren tijdens de bouwwerken. Buildwise werkt mee aan beheersystemen zoals de CO₂-prestatieladder of TOTEM voor de reductie van de (materiaalgebonden) milieu-impact van gebouwen.

De weg vooruit

Het belang van de Green Deal doelstellingen werd recent op Europees niveau bevestigd en uitgebreid naar een Clean Industrial Deal, waarin ook de bouw zijn rol te vervullen heeft. De zorg voor een duurzame toekomst gaat er hand in hand met het streven naar economische groei. Als katalysator en innovatiecentrum blijft Buildwise hier een actieve rol opnemen, zodat er geen opportuniteiten voor groei verloren gaan. In nauwe samenwerking met de bedrijven en de beroepsorganisaties zullen vanuit de noden, ambitieuze oplossingen uitgewerkt worden, die haalbaar zijn in de praktijk van de aannemer en de bouwsector.