AI en de bouw: stand van zaken en perspectieven

AI heeft geleidelijk aan terrein gewonnen in onze sector en wat we nu zien, is een versnelling, waarbij nieuwe ontwikkelingen de mogelijkheden en toepassingen van AI in de bouwsector exponentieel vergroten op vele vlakken. Toepassingen op het vlak van tekstverwerking en generatieve AI hebben in onze sector hun belang, bijvoorbeeld bij het begrijpen en samenvatten van projectspecificaties of de interpretatie van technische voorschriften. Ook bij het ontwerp wordt verwacht dat BIM en parametrisch ontwerp met een hele nieuwe dimensie uitgebreid zullen worden. De huidige transformatie bouwt voort op een solide fundament van eerder onderzoek en innovatie, waardoor de sector nu in staat is om een sprong voorwaarts te maken naar een toekomst waarin AI een betekenisvolle rol speelt in elk aspect van het bouwproces.

Bij Buildwise wordt al langer de kaart van AI getrokken, met name door onze experten actief op te leiden om met AI te experimenteren, alvorens het gebruik van AI door bouwprofessionelen te stimuleren. Binnen het project FireBIM (Innoviris) wordt bijvoorbeeld geëvalueerd hoe regels rond brandveiligheid automatisch gecheckt kunnen worden op bouwmodellen, ondersteund door AI-algoritmes. In het RE-ENNOVATE-project (VLAIO/Flux50) wordt AI ingezet in een digitaal ecosysteem voor op maat gemaakte, gepersonaliseerde, gefaseerde en modulaire renovatietrajecten. Een belangrijk aspect hierbij is om de ethische overwegingen centraal te stellen, opdat we ervoor kunnen zorgen dat deze technologie ten goede komt aan de hele samenleving.

In 2024 werkte Buildwise 2 COOCK+-projectinitiatieven (VLAIO) uit, telkens in een consortium waar Embuild Vlaanderen deel van uitmaakt en waar partners van het Vlaams AI Onderzoeksprogramma aan meewerken. Eerder dit jaar verschenen er hierrond oproepen tot deelname, en veel bedrijven tekenden hier op in. Het bevestigt dat de thematiek in de sector leeft. Met het AI CONSTRUCT projectvoorstel richten we ons op het duurzame verbeteren van de efficiëntie en effectiviteit in hun kantoor- en bouwinformatieprocessen met GenAI (Generatieve AI). Het AIDA-projectvoorstel zet in op datacaptatie, data-analyse en AI als middel ter ondersteuning van werfprocessen en -opvolging. Einde 2024 wordt duidelijk of de projectvoorstellen door VLAIO weerhouden worden.

Daarnaast lanceert Buildwise op initiatief van haar Visiecomité binnenkort een studie om de langetermijn impact van AI op de bouwsector te evalueren op een tijdshorizon van 2030. Er zal samengewerkt worden met AI-experten en bouwprofessionelen die vandaag al de eerste stappen met AI aan het zetten zijn. De resultaten zullen op een innovatieve manier gedeeld worden om de bouwsector op een positieve manier uit te dagen om de langetermijnopportuniteiten van AI vandaag al op te pikken.

De impact van de huidige vooruitgang in AI-technologie is sinds de introductie van ChatGPT duidelijk revolutionair. Toch is AI ook in de bouwsector geen volledig nieuw concept. Al decennialang worden vormen van AI gebruikt om, gebruikmakende van eerder verzamelde “data”, processen te optimaliseren en de efficiëntie te verhogen. Van de eerste computer-aided design (CAD) software tot BIM en het gebruik van robotisatie, computer vision en data-analyse in de afgelopen jaren, bijvoorbeeld om pathologie te detecteren of monitoringsdata te analyseren.