Innovatie zal moeten bijdragen aan het oplossen van de krapte op de arbeidsmarkt door taken over te nemen, de aantrekkelijkheid van de bouwsector te verbeteren en de arbeidsproductiviteit te vergroten. Zo niet zullen bouwtijden langer worden, wat het betaalbaar wonen en het halen van de klimaatdoelstellingen in het gedrang kan brengen.

Er zijn op dit vlak reeds verschillende ontwikkelingen.

• Meer en meer bedrijven experimenteren met industrialisering, off-site productie, modulair bouwen en de inzet van robots. Deze manier van werken vermindert het aantal manuele handelingen dat moet worden gesteld, verbetert de efficiëntie van het bouwproces en dus de arbeidsproductiviteit. Het biedt de betrokken medewerkers bovendien aangenamere en meer veilige werkomstandigheden dan op de werf.

• Technieken zoals exoskeletten kunnen gebruikt worden om fysieke taken zoals tillen, buiten en dragen te ondersteunen, waardoor de lichamelijke belasting en het risico op letsel wordt verminderd. De arbeidsomstandigheden evenals de veiligheid en gezondheid op de bouwplaats verbeteren hierdoor.

• Door het gebruik van drones die gebouwen inspecteren, luchtfoto’s maken en de voortgang van projecten monitoren, kunnen bouwbedrijven efficiënter werken en hebben ze minder mankracht nodig voor deze taken.

Hoewel veel bouwbedrijven in deze technieken geïnteresseerd zijn, is het gebruik ervan verre van ingeburgerd. Er is dus nog veel werk op het vlak van verspreiding van deze vormen van innovatie.

De bouwsector zet sterk in op het aanleren van nieuwe vaardigheden op de werkvloer. Eind 2023 telden we maar liefst 2168 bouwbedrijven die samen 2563 mentoren klaargestoomd hebben om leerlingen op de werkvloer te begeleiden (bron: Constructiv). Het gaat om erkende ondernemingen die zich engageren om mentoren aan te stellen en te begeleiden, die op hun beurt jongeren opleiden op de werkvloer. De mentor neemt een deel van de opleiding over en leert de jongere nieuwe vaardigheden aan. Dat gaat vaak om onder meer 3D-tekenpakketten en digitale technologieën zoals GPS en digitale meettoestellen.